بر اساس تعریفی که در پایگاه اطلاع‌رسانی سهام عدالت، مشاهده می‌کنیم، منظور، فروش تسهیلات بخشی از سهام شرکت‌های دولتی معین، به اقشار پایین درآمدی جامعه است. به زبان دیگر، می‌توان آن را نوعی یارانه، تلقی کرد. این طرح در دولت نهم اجرایی شد و در میان طرح‌های اقتصادی دولتی در جهت بهبود رفاه و حمایت از اقشار کم‌درآمد جامعه و فقرا، بیشتر موردتوجه بوده و به دفعات مورد حمایت قرارگرفته است.
مطابق با گزارش پایگاه رسمی اطلاع رسانی سهام عدالت، فهرست اقشاری از جامعه که در ۱۰ سال گذشته واجد شرایط دریافت سهام عدالت شده اند به همراه تعداد ثبت نام شدگان هر یک از این اقشار، در پایگاه اطلاع رسانی سهام عدالت به نشانی اینترنتی news.samanese.ir منوی "سهام عدالت" قابل مشاهده است.
در حال حاضر برای کسانی که سهام عدالت ندارند امکان ثبت نام وجود ندارد؛ اما حسن شجاعی، نماینده منتخب مردم ابهر، خرم‌دره و سلطانیه در یازدهمین مجلس شورای اسلامی طی نامه‌ای به حسن روحانی رئیس جمهور، اضافه شدن سه گروه دیگر از اقشار جامعه شامل بازماندگان، اضافه‌شدگان و جاماندگان سهام عدالت به جمع مشمولان این سهام را خواستار شد.
از آنجایی که موضع سازمان خصوصی‌سازی در خصوص ثبت نام جدید این است که باید قانون برای آن تصویب شود، به نظر می‌رسد شاید در آینده قانونی برای ثبت نام گروه‌های جدید در مجلس تصویب شود؛ اما در حال حاضر چنین امکانی وجود ندارد.
مبلغی که در زمان تخصیص سهام عدالت به سهامداران داده شده و روی برگه‌های سهام نیز درج شده است بین ۳۰۰ هزار تا یک میلیون تومان برای هر فرد متغیر است.
سهام عدالت اکثر کسانی که تحت پوشش کمیته امداد یا بهزیستی هستند معادل یک میلیون تومان و برای دیگر سهامداران این مبلغ کمتر است.
براساس آخرین اظهارنظر مسئولان، ارزش هر برگه سهام عدالت ۱۵ برابر شده است. به گفته آقامحمدی، مدیر گروه مشاوران اقتصادی دفتر رهبر معظم انقلاب، اکنون ارزش سهام یک میلیون تومانی حدود ۱۵ میلیون تومان است. همچنین با توجه به عملکرد بازار سرمایه ممکن است ارزش سهام رشد یا افت کند.
سهام عدالت با الویت قرار دادن افراد تحت پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره) و سازمان بهزیستی آغاز شد اما در نهایت گروه‌های زیادی از اقشار جامعه مشمول دریافت آن شدند. براساس آمارها در سال ۱۳۸۵ که طرح سهام عدالت کلید خورد جمعیت کشور حدود ۷۰ میلیون نفر بود که از این تعداد ۴۹ میلیون نفر سهامدار سهام عدالت شناخته شدند. بنابراین در حال حاضر با توجه به جمعیت بیش از ۸۰ میلیون نفری کشور، بیش از ۳۰ میلیون نفر سهام عدالت ندارند.
طبق اظهارنظر رئیس و معاون سازمان خصوصی‌سازی پرونده سهام عدالت بسته شده و امکان ثبت نام مجدد وجود ندارد. همچنین دولت دیگر سهمی در سهام عدالت ندارد که آن را بین مردم تقسیم کند. حسن علائی، معاون سازمان خصوصی‌سازی در این خصوص گفت: برای دادن فرصت ثبت نام مجدد، ابتدا باید قانونی برای آن تصویب شودکه این روزها ضمضمه ی آن شنیده میشود.
مطابق با گزارش پایگاه رسمی اطلاع رسانی سهام عدالت، در حال حاضر به دلیل عدم وجود مجوز قانونی، ثبت نام و تخصیص سهام عدالت به افراد جدید میسر نمی باشد. بدیهی است درصورت صدور مجوزهای قانونی لازم به منظور ثبت نام متقاضیان دریافت سهام عدالت، مراتب به اطلاع عموم خواهد رسید.
مطابق با گزارش پایگاه رسمی اطلاع رسانی سهام عدالت، اقدام خاصی لازم نیست. تخصیص سهام عدالت بر مبنای بعد خانوار در زمان ثبت نام صورت گرفته است و ازدواج، طلاق و فوت تأثیری در شرایط و مبلغ سهامداری مشمولین ندارد. همچنین متولدین بعد از تاریخ ثبت نام خانوارها نیز مشمول سهام عدالت نمی باشند.
سهامدارانی که قصد آزادسازی دارند باید وارد سامانه samanese.ir شوند و مراحل آزادسازی را انجام دهند. تا چند روز قبل، سهامداران باید یکی از دو روش آزادسازی مستقیم یا غیرمستقیم را فعال می‌کردند؛ اما این رویه کمی تغییر کرده است. از آنجایی که اگر سهامداران خودشان نسبت به آزادسازی اقدام نکنند سازمان خصوصی‌سازی به صورت خودکار سهام آنها را به روش غیرمستقیم آزاد می‌کند، در این راستا گزینه آزادسازی غیرمستقیم از سامانه حذف شده است
در روش آزادسازی مستقیم سهامدار مدیریت سهامش را بر عهده می‌گیرد که در این روش خرید و فروش سهام در بورس انجام میشود و نیاز است که سهامدار کد بورسی داشته باشد. در این خصوص نیز مقرر شده ظرف مدت دو ماه پس از پایان مهلت آزادسازی، سازمان خصوصی‌سازی زمانی را برای احراز هویت سهامداران در سامانه سجام در نظر بگیرد، اما اگر سهامدار قصد آزادسازی غیرمستقیم را داشته باشد نیازی به ورود به سامانه نیست. به عبارت دیگر پس از پایان مهلت آزادسازی، مدیریت سهام عدالت همه افرادی که وارد سامانه نشده‌اند یا قصد آزادسازی نداشته‌اند به شرکت‌های سرمایه‌گذاری استانی (روش غیرمستقیم) واگذار میشود.
به توجه به اظهارات معاون سازمان خصوصی‌سازی، از نظر سود و زیان در دو روش مستقیم و غیرمستقیم تفاوتی وجود ندارد، اما در حال حاضر سهامدار نمی‌تواند با روش غیرمستقیم سهام خود را بفروشد. بنابراین کسانی که قصد فروش سهام خود را دارند، باید روش آزادسازی مستقیم را انتخاب کند؛ اما از آنجایی که خرید فروش سهام عدالت فقط در بورس انجام میشود به نظر می‌رسد سهامدار باید دانش بورسی نیز داشته باشد و گرنه ممکن است متحمل ضرر شود.
افرادی که کد بورسی دارند نیاز به ثبت نام مجدد ندارند و سهام این افراد به کد بورسی‌شان منتقل میشود. در خصوص کسانی که کد بورسی ندارند، مقرر شده سازمان خصوصی‌سازی پس از روز دهم خرداد ماه امسال طی مدت دو ماه به سهامداران اعلام کند که با ثبت نام در سامانه سجام احراز هویت شوند و سپس کد بورسی را برای این افراد صادر کند.
چند فاکتور از جمله عملکرد بازار سرمایه، دانش معامله در آن و دغدغه‌های فردی سهامداران روی تصمیم‌گیری بر آزادسازی سهام عدالت تاثیرگذار است؛ یعنی اگر فردی نیاز به پول دارد و می‌تواند در بورس به درستی خرید و فروش کند به نظر می‌رسد آزادسازی به روش مستقیم برای این افراد مناسب باشد. اما شرکت‌های سهام عدالت از شرکت‌های فعال در بورس هستند، ممکن است عملکرد بورس در زمانی که سهام عدالت فعال شود به نحوی باشد که فرد متحمل ضرر یا سود شود.
سهام عدالت شامل ۴۹ شرکت یا کارخانه است که از این تعداد ۳۶ شرکت معادل ۷۰ درصد آن در بورس حضور دارند و ۱۳ شرکت دیگر بورسی نیستند. هر سهامداری که قصد آزادسازی و به طبع فروش سهام عدالت را داشته باشد، نمی‌تواند درباره ۱۰۰ درصد سهامش تصمیم‌گیری کند؛ یعنی فقط ۷۰ درصد سهام قابل دسترس و معامله است. بنابراین در روش آزادسازی مستقیم یک سبد متشکل از سهام ۳۶ شرکت حاضر در سهام عدالت برای هر سهامدار در بورس تشکل میشود و فرد باید درباره تک به تک سهام این ۳۶ شرکت تصمیم‌گیری کند.
مطابق با گزارش پایگاه رسمی اطلاع رسانی سهام عدالت، سازمان خصوصی‌سازی پس از وصول سود مصوب شرکت های سرمایه پذیر و محاسبه مبلغ سود هر مشمول، نسبت به واریز آن به شماره شبای تایید شده در سامانه سهام عدالت اقدام می نماید. بدیهی است مبلغ سود مشمولانی که شماره شبای تایید شده در سامانه سهام عدالت ندارند به حساب بستانکاری ایشان منظور شده است.
برای استعلام ، لازم است وارد سایت زیر شوید:
www.samanese.ir
با واردکردن کد ملی و پر کردن اطلاعات شخصی، در صورت تعلق، برگه سهام نمایش داده میشود: در این برگه سهام، ۷ ردیف مشاهده می‌گردد که شامل ارزش سهام تخصیصی اولیه با توجه به بعد خانوار، مجموع مبالغ دریافت شده توسط دولت از محل سود سهام، سود پرداخت‌شده نقدی، ارزش اقساط تسویه شده، بهره‌مندی از تخفیف دو دهک اول، باقی‌مانده ارزش اولیه سهام تخصیصی، دارایی مشمول (ارزش اسمی سهام متعلق به مشمول) است.
لینک کوتاه
تمامی مطالب مجله آنلاین وامیابی توسط گروه وامیابی ترجمه و تدوین گردیده است. هرگونه کپی برداری از مطالب این سایت بدون ارجاع لینک مستقیم به سایت وامیابی طبق ماده 12 قانون جرایم رایانه ای ممنوع بوده و پیگرد قانونی دارد.
نام شما : * این قسمت نباید خالی باشد
نظر شما : * این قسمت نباید خالی باشد