در برخی ادارات و سازمان‌ها در زمینه ضمانت‌های بانکی سقف قرار داده شده است که با درنظر گرفتن این موضوع ضامن می‌تواند برای تعداد محدودی اقدام به ضمانت کند. به گزارش وام یابی، امروزه دریافت وام به دلایل مختلف اقتصادی و اجتماعی به امری رایج تبدیل شده و گاهی مردم برای انجام امور عادی خود نیز اقدام به دریافت وام می‌کنند. در حال حاضر وام‎های مختلفی از سوی بانک‌ها قابل پرداخت است که از جمله آن می‌توان به وام مسکن، ازدواج، خودرو، تعمیرات مسکن و وام خرید کالا اشاره کرد.

به طور معمول دریافت وام در بانک‌های مختلف شرایط متفاوتی دارد و در این بین یکی از مسائل مهم قانون ضمانت است که افراد وام گیرنده باید به آن توجه کنند.

بعد از موافقت بانک با درخواست وام متقاضی، وام‌گیرنده با توجه به مبلغ وام، ضامن را به بانک معرفی می‎کند و پس از ارائه مدارک، ضامن، با حضور در بانک فرم‌های مربوطه امضا می‌کند.

در این میان برخی از وام‌ها به دوضامن، برخی در کنار ضامن به جواز کسب و برخی نیز همانند وام مسکن در کنار ضامن به سند ملک نیاز دارند.

یکی از مسائلی که در زمینه ضمانت‌های بانکی مطرح است مسئولیت سنگینی است که به عهده ضامن خواهد بود و این نکته حائز اهمیت است که بسیاری از پرونده‌های قضایی نیز به این امر اختصاص دارد.

لازم به ذکر است که کارمندان از نظر بانک‌ها برای ضمانت در اولویت قرار دارند و این موضوع به دلیل داشتن حقوق ثابت تا حدودی خیال بانک را بابت برگشت سرمایه راحت‌تر می‌کند. 

در سال‌های اخیر سازمان‌ها و ادارات در زمینه ضمانت فرمی به نام گواهی کسر اقساط صادر می‎کردند که پس از امضای آن توسط کارمند در صورت نپرداختن اقساط از سوی وام‌گیرنده، مبلغ اقساط بدون دردسر و به صورت خودکار از حقوق ضامن کسر و به حساب بانک واریز می‎شد.

لازم به ذکر است که امروزه برخی ادارات و سازمان‌ها در زمینه ضمانت‌های بانکی برای کارمندان خود سقفی را درنظر می‌گیرند که با این اقدام فرد در هنگام مراجعه به امور مالی باید با توجه به رقم ضمانت، نامه کسر از حقوق را برای بانک دریافت کند.

با این تفاسیر فرد باتوجه به سقف رقم ضمانت می‌تواند برای تعداد محدودی از افراد در بانک‌ها ضامن شود و در این زمینه رقم حقوق فرد نیز مد نظر قرار می‌گیرد البته بعد از تسویه حساب افراد ضمانت شده، ضامن می تواند برای افراد جدید نیز ضامن شود.

نکات کاربردی در مورد ضمانت

گاه مردم در روابط اجتماعی شان مسئولیتی را می پذیرند یا تعهدی به گردن می‏ گیرند بدون آنکه با آثار حقوقی آن آشنا باشند. یکی از مواردی که در پرونده‏ های قضایی به چشم می‎خورد ضمانت است که نه ضامن و نه شخصی که به نفع او ضمانت شده و نه شخصی که از او ضمانت به عمل آمده با حقوق خود آشنا نیستند و این عدم آگاهی هم در هنگام بروز اختلافات مشکلاتی را برای طرفین قرار داد و دستگاه قضایی به وجود می آورد که به نظر می رسد با آگاهی طرفین قبل از تنظیم این گونه قراردادها بتوان از وقوع اختلاف پیشگیری کرد و از طرفی امضاءکنندگان چنین تعهداتی از مزایای آن به نحو مطلوب برخوردار شوند.

تعریف ضمانت

ضمانت عقدی است که به موجب آن شخصی مالی را که برعهده و ذمه دیگری است بر عهده می گیرد. در عقد ضمانت با سه شخص مواجه می شویم:

الف) ضامن یعنی کسی که تعهد را می پذیرد.

ب) مضمون عنه یعنی همان متعهد اصلی که ضامن از او ضمانت می کند.

ج) مضمون له شخص ثالثی که به نفع او تعهد می شود.

کلیات ضمانت:

• در ضمانت لازم نیست که مدیون اصلی به ایجاد آن رضایت داشته باشد. پس اگر در معامله ای بین (الف) و (ب) آقای (ق) ضامن (الف) که مدیون آقای (ب) است، گردد نیاز به کسب رضایت او نیست و (ق) بدون رضایت او می تواند ضامن بدهکاری اش شود.
• ضامن باید عاقل، بالغ و با رضایت و قصد کامل ضمانت کند اما لازم نیست که شخصی، که از او ضمانت به عمل می آید نیز عاقل و بالغ باشد.
• شخص ثالثی نیز می‏ تواند از ضامن ضمانت کند برای مثال آقای (ق) ضامن آقای (الف) می شود که مدیون اصلی است و آقای (د) نیز ضامن آقای (ق) می ‏گردد.
• اگر در عقد ضمانت، ضامن بگوید: “چنانچه مدیون (مضمون عنه) بدهی ‏اش را ندارد من ضامن هستم” این عقد باطل است.
• لازم نیست که ضامن از نظر مالی غنی باشد و به اصطلاح مال دار باشد البته در چنین حالتی اگر شخصی که به نفع او ضمانت شده (مضمون له، در مثال بالای آقای ب) هنگام انعقاد عقد ضمان از موضوع عدم دارایی و تمکن ضامن بی اطلاع باشد حق دارد که عقد ضمان را فسخ کند.
• حتی اگر ضامن از کم و کیف دین و میزان آن آگاه نباشد برای مثال کسی ضامن دینی شود بدون آنکه بداند مقدار دین چقدر است عقد ضمانت صحیح می باشد و همچنین ضرورت ندارد که ضامن دقیقاً مضمون عنه را بشناسد.
• در معامله خانه، زمین و…. طرفین قرارداد یعنی خریدار و فروشنده می‏ توانند از طرف مقابل خود جهت اینکه مورد معامله یا بهای آن مستحق الغیر نباشد یعنی مال شخص دیگری از آب در نیاید، ضامن بگیرد.

اگر ضامن فوت کند روند کار به چه صورت می شود ؟

در صورتی که خدایی ناکرده ضامن فوت شد، بدهی از روی ترکه او برداشته می شود. برای مثال اگر شخصی ۱۰۰میلیون ضامن شود و بعد از آن، فوت شود و ترکه او در کل ۲۰۰میلیون باشد، این شخص به غیر از بانک که از او طلبکار است و می تواند بدهی اش را از ترکه بردارد، اشخاص دیگری هم به عنوان وراث دارد.

اما هرچقدر هم که وراث داشته باشد باید کناری بایستند و کسانی که طلب آنها وثیقه دارد، برای دریافت طلب خود مقدم می‌شوند.

اگر بانک از شخصی وثیقه عینی مانند سند خانه دریافت کند و آن شخص فوت کند . هر چند خانه اش جزو ترکه است‌، به وراث نمی رسد و به بانک می‌رسد.

صاحب وثیقه عینی بر همه و حتی بر وراث هم مقدم است. اما بانکی که ضمانت یک نفر را پذیرفته است به این دلیل که ضمانت وثیقه عینی نیست و شخصی است، نمی‌تواند همه ترکه ضامن فوت شده را بردارد.

شرایط از بین رفتن تعهد ضامن چیست

شرایط از بین رفتن تعهد ضامن: 

​وضعیتی که معمولا در عقد ضمان ایجاد سوال و ابهام می کند، شرایطی است که ضامن در میانه راه از تعهد خود پشیمان می شود و قصد دارد که از ضمانت خود صرف نظر کند. قبل از هر چیز باید توجه داشت که ضمان عقد لازمی است و هیچ یک از طرفین نمی توانند آن را فسخ کنند. یکی از راه های انحلال این عقد آن است که ضامن و طلبکار با توافق مدیون اصلی آن را اقاله کنند. علاوه بر تراضی سه جانبه، در صورت وجود شرایط زیر، ضامن می تواند عقد ضمان را فسخ کند: اگر در قرارداد اصلی، ضامن حق فسخ را برای خود شرط کرده باشد دلیل موجهی برای برهم زدن عقد فراهم کرده است. در عقد ضمان می توان مانند کلیه معاملات دیگر بنابر ماده 399 و ماده 456 قانون مدنی شرط کرد که در مدت معینی برای ضامن اختیار فسخ وجود داشته باشد. در این صورت ضامن در مهلت مقرر می تواند آن را فسخ کند. تخلف از شرایط عقد، دلیل دیگری است که می تواند به ضامن حق فسخ بدهد. در صورتی که از مقررات عقد تخلف شود امکان فسخ عقد برای کسی که شرط به نفع اوست، بنابراین اگر در عقد ضمانت شرطی به نفع ضامن وجود داشته باشد که طلبکار آن را نقض کند، ضامن حق فسخ خواهد داشت. طلبکار نیز علاوه بر شرایط فوق در صورتی که در هنگام انعقاد عقد ضمان به ناتوانی مالی ضامن جاهل باشد می تواند با فسخ قرارداد، جلوی بروز مشکلات  بزرگتر را بگیرد.

پرسش: اگر کسی ضمانت ضامن را کند حق دارد پس از ادای دین به بدهکار اصلی مالداري شرط ضمانت نيست

طبق قانون مدني، ضامن نبايد شخص مالداري باشد و مي تواند شخصي با وضعيت مالي متوسط هم باشد. به اصلاح حقوقي "مفلس" بودن و نداري ضامن، عقد ضمان را باطل نمي‌کند؛ بنابراين، مالدار بودن شرط صحت ضمان نيست اما اگر فرد طلبکار، براي مثال بانک، نداند که ضامن هنگامي که داشته عقد ضمان را منعقد مي کرده، ورشکسته و مفلس و ندار بوده است، مي‌تواند ضمانت او را فسخ کند(بر هم زند) حقي که در اين شرايط براي طلبکار ايجاد مي شود، فسخ قرارداد است و غير ازاين کاري از دست او برنمي‌آيد.یعنی مضمون عنه رجوع کند؟

پاسخ: ضامن فقط حق دارد به کسی که از او ضمانت کرده رجوع کند نه به مدیون اصلی.

لینک کوتاه

برچسب ها :